Een vernieuwende visie op leren en onderwijzen

De Werkschuit werkt als enige school in Haarlem en omgeving vanuit het OGO principe en we zijn aangesloten bij de Vereniging OGO.

Ontwikkelingsgericht Onderwijs (OGO): Leren met Betekenis

Als kinderen gemotiveerd en betrokken zijn, leren ze beter. Daarom prikkelen wij de natuurlijke nieuwsgierigheid van kinderen met OGO onderwijs.

OGO? Deze term leggen we graag even uit, want elke school en elk type onderwijs is toch gericht op de ontwikkeling van het kind? Dat klopt. Een OGO school zoals de Werkschuit doet dat alleen net even anders dan een reguliere school. We brengen de buitenwereld de klas in. Want we willen dat je kind niet alleen leert, maar ook begrijpt waarom iets belangrijk is en hoe het in de wereld past. Dit doen we door middel van thema’s.

Hoe kiezen we die thema’s?

Aansluiting bij de belevingswereld: Natuurlijk starten we bij wat uw kind nú bezighoudt. Denk aan brede, herkenbare onderwerpen zoals mode, huisdieren, de bakker, de onderzeewereld, spellen, de dokter of het heelal.
De sprong naar de samenleving: Het belangrijkste is dat we deze onderwerpen verbinden met de 'echte' wereld en actuele vragen. We zorgen ervoor dat elk thema een bepaalde maatschappelijke urgentie heeft.

Dit betekent dat we niet zomaar over de bakker praten, maar dat we bijvoorbeeld onderzoeken waar ons brood vandaan komt, hoe we voedselverspilling tegengaan of hoe zo'n soort bedrijf werkt. En leren over de dokter wordt zo een gesprek over gezondheid, de werking van het ziekenhuis en burgerschap.

Door deze aanpak ontdekken kinderen dat wat ze op school leren, direct relevant is voor hun leven en hun plek in de samenleving. Ze worden uitgedaagd tot onderzoeken, samenwerken en kritisch nadenken, waardoor ze zich ontwikkelen tot nieuwsgierige en betrokken burgers. Bij OGO is de school een plek waar we samen leren voor het leven.

Starten door te prikkelen

Een thema beginnen we altijd met een startactiviteit, om de kinderen 'aan' te zetten. Vaak is dit na een schoolvakantie. Een act of toneelstukje op het schoolplein, door de leerkrachten bijvoorbeeld. Of met een excursie naar een museum, bibliotheek of fabriek. Ook gebruiken we boeken foto's, voorwerpen en verhalen om het thema tot leven te brengen en de interesse van de kinderen te wekken.

Opening thema Het Heelal met een act met een 'ingeslagen object' op het schoolplein

De Rode Draad

Het thema vormt de rode draad in al ons onderwijs gedurende zes tot acht weken. Het is veel meer dan alleen een 'projectje' op de achtergrond: het is de basis voor de complete lesstof.

Integratie in alle Vakken: Het thema wordt geïntegreerd in het reguliere curriculum. Leesteksten, schrijfopdrachten en zelfs rekensommen gaan over het onderwerp. Als we bijvoorbeeld het milieu onderzoeken, leren de kinderen staafdiagrammen maken om het afval in de klas in kaart te brengen.

Betekenisvolle Activiteiten: Om het thema écht te laten leven, passen we de spel-, constructie- en creatieve activiteiten aan. De bouwhoek wordt misschien een bakkerij, de schilderezels staan klaar voor ruimtekunst, en in kringgesprekken leren we over gezonde keuzes.

Actief Onderzoek en Experts In de Klas: We dagen de kinderen uit om echte onderzoekers te zijn. Ze gaan zelf op zoek naar antwoorden door interviews en enquêtes te houden, experimenten uit te voeren, gastlessen en workshops te organiseren. Hiervoor nodigen we graag mensen met kennis uit, zoals ouders, lokale ondernemers of vakmensen om hun expertise te delen. Dit proces doet op positieve en leerzame manier een groot beroep op de creativiteit, de samenwerking en het probleemoplossend vermogen van uw kind.

Aandacht voor Ieder Kind: Het mooiste is dat we de activiteiten altijd afstemmen op het individuele kind. Hoewel de klas met hetzelfde thema bezig is, kunnen kinderen die extra ondersteuning nodig hebben, activiteiten aangeboden krijgen op hun niveau, Kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong krijgen uitdagende, verdiepende opdrachten om hun talenten optimaal te benutten. Op deze manier zorgen we ervoor dat elk kind binnen het thema maximaal wordt uitgedaagd en geprikkeld om te groeien.

Afsluiting thema

Het thema eindigen we met een afsluitactiviteit, ook weer door de kinderen bedacht en uitgewerkt. Denk aan:

een toneelstuk opvoeren, lied schrijven, kunstwerk maken of een tentoonstelling inrichten
een winkeltje presenteren waarin iets wordt verkocht
een restaurant opzetten en echt eten koken en serveren aan ouders
een voetbalwedstrijd organiseren en spelen tegen ouders
een zelfgebouwde hut om te laten zien hoe ze overleven in de natuur
een kapsalon starten waar ouders geknipt mogen worden (op vrijwillige basis ;-) )

Voormalig hockeyinternational Ellen Hoog laat haar Olympische Medaille de klas rond gaan tijdens haar verhaal over mindset, tijdens het thema Sport in groep 4.

Hoe maken we het waar?

Bij ontwikkelingsgericht onderwijs zijn onze leerkrachten verantwoordelijk voor het ontwerpen van thema's en kernactiviteiten. De meesters en juffen ontwerpen spelactiviteiten die uitnodigen tot verkenning en expressie en vaak ook een probleem bevatten, zodat kinderen worden uitgedaagd om oplossingen te vinden. Rollenspel speelt een belangrijke rol, omdat kinderen zo spelenderwijs leren zich te verplaatsen in andere personen en situaties.

Bij OGO is de leerkracht niet alleen een aanmoediger, maar ook een deelnemer aan de activiteiten. Ze zoeken voortdurend naar mogelijkheden om de activiteit te verdiepen en te verbreden.

OGO is uitdagend voor de leerlingen en voor ons als Werkschuit team. Daarom zijn we extra geschoold, volgen we specifieke trainingen en -cursussen en krijgen we begeleiding bij het uitwerken van de thema’s. Zo zorgen we voor uitdagend onderwijs en garanderen we dat de leerdoelen meer dan gehaald worden.

Wetenschappelijke inzichten over OGO

Het OGO-concept heeft een stevige wetenschappelijke basis en heeft zich bewezen in de praktijk. OGO gaat uit van een holistisch mensbeeld. OGO scholen stimuleren kinderen om in hun ontwikkeling steeds een stap verder te zetten. Enkele onderzoeksresultaten op een rij:

Leerlingen in OGO hebben een hogere intrinsieke en leermotivatie dan leerlingen in meer programmagerichte scholen. Daarnaast blijkt uit een onderzoek op drie OGO-scholen en drie programmagerichte scholen dat de leerlingen op de onderzochte OGO-scholen een hogere motivatie hebben voor het lezen van informatie teksten.
De sociaal-emotionele ontwikkeling van leerlingen in OGO verloopt beter dan in het reguliere onderwijs. In groep 2 hebben de leerlingen een positievere werkhouding ontwikkeld en gaan zij op een prettigere manier met elkaar om.
De ontwikkeling van schrijfvaardigheden in groep 3 en 4 verloopt in OGO beter dan in programmagerichte scholen.
In groep 4 worden de vaardigheden om begrijpend te kunnen lezen beter beheerst in vergelijking met leerlingen in programmagerichte scholen.
In de groepen 1 en 2 van Ontwikkelingsgerichte scholen vormt schematiseren een belangrijk onderdeel van het reken- wiskundeonderwijs. In de schoenenwinkel maken kinderen bijvoorbeeld een staafdiagram, om zicht te krijgen op de beschikbare voorraad.
Leraren in OGO weten de doelen voor reken-wiskundeonderwijs te verbinden aan betekenisvolle activiteiten. Dit zorgt voor betrokken leerlingen en goede resultaten.

De bijbehorende wetenschappelijke onderzoeken en ander relevante informatie naar de opbrengsten van Ontwikkelingsgericht Onderwijs is te vinden op www.ogo-academie.nl